Ustawa "o ziemi" już mniej restrykcyjna

Chodzi o ustawę o obrocie ziemią wprowadzoną w życie 30 kwietnia 2016 roku. Polega ona głównie na ograniczeniu handlu gruntami rolnymi, zwłaszcza nabytymi od Agencji Nieruchomości Rolnych. Ograniczała też ilość zakupywanych działek w mieście. Ustalała też dziesięcioletni okres, w którym nie można było zbyć działki zakupionej ANR.

Uzasadniano te ograniczenia między innymi tym, by zachować jak najwięcej gruntów rolnych i by te w mniejszym stopniu sprzedawane były pod inne inwestycje.

Zdaniem NIK

Z kontroli NIK wynika, że ustawa ograniczyła ilość transakcji i tym samym częstotliwość inwestowania w ziemię. Zmniejszyło się tempo wzrostu cen ziemi, co wpłynęło na obniżenie czynszu dzierżawnego. W kolejnych latach po wprowadzeniu ustawy z 2016 roku zmniejszyła się znacznie sprzedaż gruntów z Zasobów Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Przypomnijmy, że według GUS cena za hektar gruntów rolnych wynosi 45,7 tys. złotych (dane z IV kwartału 2018 roku).

NIK twierdzi, że pewne ograniczenia w handlu ziemią są niezbędne przywołując między innymi zapis z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 roku: „Ziemia, jako jeden z najważniejszych czynników bytu narodu i Państwa, nie może być przedmiotem nieograniczonego obrotu”. Natomiast pierwsze projekty mające wyraźnie przeciwstawić się nabywaniu ziemi rolnej w celach spekulacyjnych pojawiły się na przełomie 2011/2012 roku. 

Po kilku latach od wprowadzenia ustawy okazało się, że jest ona zbyt restrykcyjna. W maju 2019 prezydent podpisał jej nowelizację.

Zmiany z 26 czerwca 2019 roku

Od tego dnia przepisy ustawy z 30 kwietnia 2016 roku zostają w sposób istotny zliberalizowane. Osoby niebędące rolnikami będą teraz mogły kupić nieruchomość rolną o powierzchni do 1 ha. Nie ma ograniczeń co do liczby kupowanych działek w mieście. Na terenie wiejskim na cele inne niż rolnicze będzie można nabyć tylko jedną działkę. Natomiast jeśli powierzchnia nabytej na wsi działki przekroczy 1 ha, to trzeba będzie prowadzić działalność rolniczą.

Do 26 czerwca 2019 roku nabywca działki rolnej mógł ją sprzedać dopiero po 10 latach, teraz to może nastąpić po latach pięciu. Jednak do sprzedaży potrzebna będzie zgoda dyrektora KOWR (Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolniczego).

Również rozszerzony zostaje zakres podmiotów, na rzecz których będzie można zbywać działki. Mogą to być między innymi - dzieci i rodzice. Będzie można taką działkę przekazać na cele publiczne. Działkę będą mogły odkupić również uczelnie i samorządy.

Warto pamiętać, że przekazanie działki rolnej na rzecz jednostki samorządu terytorialnego będzie wymagało zgody ministra rolnictwa.