W 100 – tną rocznicę walk polsko – bolszewickich na Ziemi Wyszogrodzkiej

Idąca na Warszawę Armia Czerwona, po nieudanej przeprawie w okolicy Włocławka, próbowała przeprawić się przez Wisłę w Płocku lub w Wyszogrodzie, uderzając jednocześnie w obu tych kierunkach. Płock został chwilowo zajęty, ale do Wyszogrodu bolszewicy nie dotarli nigdy, ponieważ po drodze Wojsko Polskie stawiło im zdecydowany opór pod wsią Górą, leżącą na skrzyżowaniu dróg prowadzących z Płocka, Wyszogrodu, Drobina, Raciąża i Płońska.
Na tyłach walk, ze względu na oblężony Płock, utworzono w Wyszogrodzie punkt opatrunkowy, którym kierował lekarz E. Pużynowski. Wieczorem, 19 sierpnia 1920 r., przywieziono tu ciężko rannego ułana Jana Mąkowskiego, postrzelonego w wątrobę w czasie nocnego spieszonego ataku na artylerię wroga. Następnego dnia żołnierz zmarł. Pogrzeb, na cmentarzu w Wyszogrodzie, zorganizował Czerwony Krzyż. Piętnaście lat później wyszogrodzcy harcerze, zebrali pieniądze oraz potrzebne materiały - fundując w miejscu ziemnej mogiły betonową płytę, której odsłonięcie nastąpiło 11 listopada 1935 r.
100 lat po tym wydarzeniu, w Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej oddziale Muzeum Mazowieckiego w Płocku, zebrał się Społeczny Komitet Renowacji Zabytkowej Płyty. Obradom przedstawicieli: kościoła, władz samorządowych, organizacji społecznych i pracowników Muzeum przewodniczył dyrektor Muzeum Mazowieckiego Leonard Sobieraj. Postanowiono wspólnie, że prace będą miały dwustopniowy charakter. Najpierw płyta nagrobna zostanie podniesiona i wypoziomowana a następnie konserwatorzy przywrócą jej dawny wygląd. Środki na te prace zostaną zebrane przez organizacje społeczne, harcerzy Chorągwi Mazowieckiej ZHP, a część kosztów pokryje Muzeum i władze samorządowe Wyszogrodu. Tablica powinna być gotowa na 19 sierpnia, w 100-tną rocznicę śmierci bohaterskiego ułana, obrońcy Ziemi Wyszogrodzkiej.

Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej