Do Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej w Wyszogrodzie, będącego oddziałem Muzeum Mazowieckiego w Płocku, trafiła pierwsza tablica upamiętniająca zbrodnię hitlerowską w Śladowie (gm. Brochów). Obiekt przekazał do muzeum Robert Paduch.
Tablica został ustawiona w 1945 r. ku czci ofiar jednej z pierwszych i najpotworniejszych zbrodni dokonanych przez nazistów na ziemi sochaczewskiej. Treść umieszczonego na niej napisu jest obecnie tylko częściowo czytelna: "Pomordowanym (...)Przez Germańskich Najeźdźców Rodacy" (fotografia dzięki uprzejmości Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej). Zachowały się ślady oryginalnej zielonej farby, którą pomalowana była cała tablica. Sam napis namalowany był zieloną farbą na białym tle. Nie wiadomo kto jest twórcą tego obiektu, który był usytuowany najprawdopodobniej w miejscu obecnie istniejącego pomnika w Śladowie. Tablicę, po jej zdemontowaniu, przechowywano dotychczas w budynku remizy OSP w Śladowie.
Przekazany do Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej upamiętnia wydarzenia z dnia 18 września 1939 r. Wówczas nad brzegiem Wisły w oparciu o wał broniła się grupa polskich ułanów. Niemcy sprowadzili ludność z pobliskich wsi i pędzili ją przed sobą jako żywą tarczę. Na ten widok ułani przerwali ogień, co wykorzystali hitlerowcy i wystrzelali poddających się do niewoli. Następnie wszystkich spędzone osoby cywilne i jeńców, wśród nich ciężko rannych, których podtrzymywali koledzy, rozstrzelano[1]. Był to odwet za manifestowanie przez ludność polską z gminy Tułowice uczuć patriotycznych podczas uroczystych obchodów Dnia Morza w dniu 29 czerwca 1939 r. Tego dnia nad Wisłą na tzw. „główce” zebrało się wielu mieszkańców i przedstawicieli organizacji działających na terenie gminy. Śpiewano pieśni patriotyczne[2].
W dniu 18 września 1939 r. w Śladowie zginęło 252 żołnierzy i 106 osób cywilnych, w tym kobiety i dzieci. Uratowali się tylko dwaj mężczyźni, St. Klejnowski ukrył się w wodzie, w której przesiedział 9 godzin, a następnie przepłynął rzekę. A. Kitliński przeleżał przyciśnięty trupem zabitego brata[3].
Sebastian Tempczyk
Bibliografia:
[1] L. Herz, Przewodnik po Puszczy Kampinoskiej, Warszawa 1971, s. 260.
[2] MZSiPBnB, Opis zbrodni niemieckich dokonywanych na terenie gminy Tułowice, Wilcze-Tułowskie dnia 28 sierpnia 1945 r.
[3] L. Herz, dz. cyt., s. 260.
Twoje zdanie jest ważne jednak nie może ranić innych osób lub grup.
Komentarze opinie